Nog te corrigeren en aan te vullen…..
Hay-On-Wey, een kasteelruine, enkele kleine kerkjes (per overtuiging), een kruispunt van een viertal (en een in verhouding immens grote parking, annex toerist information center, en aanverwante toeristisch ingestelde shops. Voor de rest vind je er een ijzerwinkel (zoals die bij ons vroeger ook in elke gemeente bestonden), een kleine kruidenier, een Spar, ‘open until late’, en dat wil zeggen vaak tot 10 uur ’s avonds, enkele cafés zoals The Blue Boar (het blauwe varken), een heleboel oudere dames die van hun huis een B&B maakten, en zeer veel bookshops. In HaY Cinema vind je meer boeken bijeen, aan lage prijzen, over Vlaamse Schilderkunst, dan in eender welke De Slegte winkel bij ons. Toch wel een referentie voor tweedehandsboeken.
Hay-On-Wey, net nog in Wales, al moet je opletten want loop je even een straat naar beneden in dit bergdorp overschrijdt je zo de grens met Hereford en loop je in Engeland. Mijn Mio-sateliet-toestelletje Gps’t dan ook steevast naar Hay in Hereford. Hay is een boekendorp, dat jumeleert met Timbuktu en ook met Redu in het zuiden des lands. Er zijn er wel meer. Zo kennen de Nederlanders Bredevoort in de Achterhoek, en hebben wij Damme. Hay was er echter eerst. Het begon zowat 40 jaar geleden, toen Richard Booth na zijn universitaire studies terugkeerde naar huis, en hier met een tweedehands boekhandeltje startte in een gedeelte van het kasteel. Hij beweerde dat de gehele wereld naar hier zou komen om boeken te kopen. Een nieuwe dwaze King George? Mogelijks, maar hij kreeg gelijk. Zijn zaak floreerde, en staff medewerkers openden in andere panden hun eigen winkeltjes. Over de jaren heen kwamen er meer en meer. Op de duur een dertigtal. Sommigen specialiseerden zich in bepaalde onderwerpen, anderen leefden volgens de wetten van de grote getallen. In Hay Cinema, een oude bioskoop, volgestouwd met boekenrekken en planken, kun je met gemak een weekend terecht. Straffer nog, jaarlijks, eind mei, wordt hier een literaire week georganiseerd, waarop honderduizenden mensen af komen. Wanneer je weet dat een paar jaar geleden Bill Clinton hier een van de sprekers was, dan weet jet het wel. Wales kent overigens nog zo’n onooglijk gat, Brecon, waar tot enekel jaren geleden een jazzfestival doorging, waarop ook al de halve wereld afkwam. Alle groten uit de naoorlogse jazzperiode traden er aan. Jazz Bilzen, maar dan in de wereld beter bekend.
In het centrum van het dorp staat hoog op de heuvel een oude burcht, iets meer vervallen dan ons Gravenkasteel, maar wel nog met voldoende bruikbare zalen. In feite was het precies daar dat Richard Booth het boekenimperium stichtte. Een paar jaar geleden, op een 1 april notabene, heeft hij zichzelf uitgeroepen en gekroond tot Koning van Hay. In zijn koninkrijk zijn kindles, en andere elektronische e-readers verboden. Er hangen effectief spandoeken waarop dit te lezen staat. Ik kijk dan ook vanaf dit terras, af en toe schichtig rond, want je weet maar nooit, of ik word hier opgepikt en gedropt in een of andere donkere kelder van zijne koninklijke hoogheid. Toch is het voor Hay begrijpelijk dat de e-reader, niet de beste uitvinding was van de laatste jaren, want recent heb ik hier inderdaad reeds enkele zaken weten sluiten of vertrekken. Enkele zijn open “op verzoek”, na afspraak dus. Ook in Bredevoort viel mij dat op. Laat Redu ook van zijn pluimen?
Het zijn overigens net als ik voornamelijk gepensioneerde strollers en studenten die je hier het meeste tegenkomt. Mensen die nog echt op zoek zijn naar boeken, of ook een beetje naar muziek zoals ik. Het Haystack winkeltje met tweedehands CD’s mag er zijn. Elke keer weer stap ik er buiten met een blij gemoed, en een plasticzakje steengoede blues en of aanverwante spullen. Roy Buchanon, met een zeldzame ‘Live in Japan’ CD. Een door haar gehandtekende CD van Chantelle McGregor (we zijn “vrienden op facebook”). En dat voor prijzen die meestal rond de 4 pond liggen. Vandaag kreeg ik al van bij het binnenkomen van de eigenaar, een type van ongeveer mijn slag, al direct een fikse korting. Hij kent mij al, en weet dat ik de Belgian chap ben die liever niet aangesproken wordt met “you are Dutch” en die verhalen kent, die zelfs hij niet kent. Telkens hebben we het toch weer over Robert Plant, die Hay vaak bezoekt, omdat hier een artiest woont die hoezen voor hem ontwerpt. Vragen naar muziek van Roy Harper dezer dagen leidt ook automatisch naar gepalaver over de man en wat hem mogelijks te wachten staat, en hoe je dat alles moet kaderen binnen het artistieke euvre van zo een talent.
Inwoners van Hay, maar in feite iedereen, kunnen zich carstickers aanschaffen met het woordje Hay in een ovaaltje, om te laten zien dat ze echt tot het koninkrijk behoren. Er zat een wat oudere vrouw in zijn shop, achter de toog. Jammer want ik had hem graag gevraagd wat hij zoal denkt over wat de Schotten of toch 50 procent daarvan in hun schild voeren.
Schotland, het is hier niet uit het nieuws te branden. En er wordt nogal wat propaganda gebracht zowel vanuit het ene kamp als van het andere. Schotland, een geval apart. Kunnen ze onafhankelijk worden. Mogelijks wel, want ze hebben olie, en hun naaste buren (zijn niet de Londenaren die hen regeren), maar de Noren. En daar werkt het toch allemaal hardstikke goed. Dat is voor een stuk wat hen drijft. De meer zuidelijke Britten, vrezen dat als dit lukt ze mogelijks ook andere stukken (Noord-Ierland?) zullen moeten prijsgeven. Ze vergeten daarbij voor het gemak, dat men daar de middelen niet heeft. Onafhankelijk betekent ook, dat men, wil men bij Europa horen, ee nieuwe aanvraag moet indienen en lmen achteraan in de rij komt te staan. Toch verklaarde een erg slimme professor, dat het wel klopt van die aanvraag, maar dat die rij een hoop nonsens is, want er bestaat geen dergelijke rij. Iedere aanvraag wordt bekeken, en aangezien Schotland nu al aan de regels voldoet zouy het snel kunnen gaan. Dit integendeel tot landen die helemaal niet aan de voorwaarden voldoen of nog niet voldoende. Vermoedelijk zullen de woorden van de slimme prof bepaalde Vlamingen, Basken en dies meer als muziek in de oren klinken. Ook de Sunday Times van afgelopen zondag zet Vlaanderen op een hoge tweede plaats als het de Schotten lukt. Boeiende tijden, is wat we hierover kunnen schrijven. Zet al dit af tegen een aantal vaststellingen zoals: Europa is een machteloos gebied, want er zit veel te veel macht bij de deelstaten (lees landen). Zou dit dan niet het begin kunnen zijn van een Europa van Regios?
Waarbij koningdommen nog slechts bestaan zoals dat van Richard Booth in Hay? De wereld zou er vast op vooruitgaan. Tijdens een vragenuurtje op Radio BBC 2, wou een luisteraar weten hoe het er dan in de toekomst zou uitzien voor de Queen en haar buitenverblijf Balmoral in Schotland. Die vraag was snel beantwoord. Er verandert niets, want Balmoral is nu al geen stuk, laat staan van Schotland, maar compleet eigendom van de vorstin. Komen er dan grensovergangen tussen Engeland en Schotland? Waarom zouden die? Die zijn er nu ook niet tussen Ierland en Noord-Ierland.
Eenmaal je een hoop nonsens ontkracht ziet, zit er wel muziek in. Enkel de BBC zelf zou met een serieus probleem zitten. Want die hebben geen zenders in andere landen. Diez brengen ook maar schaars nieuws uit andere landen tenzij je afstempt op de wereldomroep.
Waar een bezoek aan het Kingdom Hay al niet kan toe leiden….
Resultaat van mijn koopjesdag…. 6 winkels bezocht….de rest…. volgend jaar?
CD Live in Japan – Roy Buchanon.
CD … Chantelle McGregor (zoek haar op op Youtube, en verbaas je over deze vrouwelijke Jimi Hendrix.
CD Anthology van Chicken Shack
CD Steve Cropper
CD Hungary – Chris Farlowe
Boek: Alan Lomax
Boek: Woodstock
Boek: Beatles and their gear
Boek: Liverpool
Boek: Woollen Industry. (heelder stukken over Vlaanderen in de 11e en 13e eeuw)
Boek: Ginger Baker
Boek: Haunted
Boek: Britain rare items
Boek: Archeology of Technics (o.a. over molentechniek)
Boekjes: Archeologie van Merseyside, Lake District, Chilterns, Snowdonia
Boekje/programma: van The Royal Wedding.
Boekje: wat wanneer je sterft in Wales….wat te doen?
