(c) Mapio.net Replica Middeleeuwse hijskraan te Brugge.
Welke z… houdt er zich nu…. Nee even niet in die zin, want hijskranen zijn ook erfgoed, en tussen een middeleeuwse hijskraan met tredrad en een staakmolen ligt echt geen hemelsbreed verschil.
Vandaag een colloqium over hijskranen bijgewoond in het MAS. Het Museum Aan de Schelde. Alleen al er heen gaan is een belevenis op zich. Met de auto? Ooit al gehoord van de Kennedytunnel op een vrijdagmorgen? En nee, ik weet ook wel dat het MAS pal naast de uitgang van de ‘konijnenpijp’ ligt, maar om de ingang van deze fameuze konijnenpijp te bereiken moet je wel tot vlak voor de Kennedytunnel bollen. Geen optie. Net als parkeren op linkeroever en snel door de St.Annatunnel wandelen. Hebben ze de buurt rond Frederick van Eden nu toch wel blauw geschilderd. Je auto er voor een dagje laten slapen is er dus ook niet meer bij. Tot slot een beetje deftige parking in Antwerpen, kost je met gemak de prijs van een treinticket. Dus… de oplossing. Vandaag wordt ik treinreiziger voor een dag, ook al blijkt sporen tussen Lede en Antwerpen geen kinderspel te zijn. Om te beginnen moet je een keuze maken of je al dan niet eerst naar Gent, dan wel naar Brussel spoort. Pas daar vind je treinen met een bordje Antwerpen stad van A er op. Via een tussenweg kan ook, maar dan moet je er in Wetteren al uit, om daar over te stappen op de trein naar Mechelen, waarna je terug uit de trein moet om dan over te stappen op een trein uit het Brusselse komt. Bovendien staat er internetsgewijs een sterretje naast deze verbinding. Uit een ver verleden weet ik dat dit heibel betekent wanneer er een ‘kepie’ langskomt. ‘Wat zit jij op een trein naar Kortrijk te doen’ of iets van die strekking wordt je dan voorgehouden. Uitleggen kan maar je moet er dan wel je tijd voor nemen, en ‘kepie’ overtuigen, want dit type verbinding komt blijkbaar enkel voor op de internetsite van de NMBS, en niet in de handleiding van onaze kepie. Dus we zullen sporen via Gent. En ik moet toegeven de moderne tijd is ingetreden bij het spoor. Ik kan nl. de avond er voor mijn kaartje boeken via het internet, betalen met mastercard, en bovendien het kaartje koppelen aan mijn ‘e-id’, mijn eenzelvigheidskaart zoals die dingen vroeger plachten te heten. Resultaat ik heb alweer een stukje van een boom gespaard. De paperless society nadert, of toch weer niet? Bij mijn aankomst op het colloqium wordt mij meegedeeld dat ik mits een formulier in te vullen, mijn onkosten vergoed kan krijgen. Leuk, maar hoe flikker ik dit weer klaar? Ik heb geen ticket…. Moet ik nu toch weer de wereld op zijn kop zetten, en alsnog mijn stukje van de boom opeisen? Zorgen voor later.
Een groep van om en bij de veertig personen staat koffie te slurpen. Gelukkig loopt er toch een ziel tussen die ik kan thuisbrengen, waardoor het opgaan in de menigte wat vlotter verloopt. Al bij de eerste presentatie verschijnt de naam TIMS (*) minstens drie keer op een slide. En dan nog in de zin van: dat is een vereniging die we moeten volgen. Dit zit snor. Ik leer dat de havenkraan enthoesiasten zich zowel in Nederland als Vlaanderen verenigd hebben, en nu met hetzelfde soort van problemen geconfronteerd worden, als deze waar de molenwereld zich tot nu toe doorheen worstelde. Gaan we kranen herstellen, lees restaureren, in hun oorspronkelijke vorm? Gaan we ze dan ook weer effectief laten functioneren? Of restaureren we er maar op los ‘voor de schoon ogen van jan publiek’? Blijven het kranen, of verbouwen we die dingen tot, ik noem maar wat, een voor avonturiers bestemde B&B, op avontuurlijk grote hoogte? Een deelnemer, die zich met kranen bezig houdt in Bristol liet een filmpje zien, waarbij een drietal kranen tegen de achtergrond van een lichtspektakel dansten. Mooi, dat was het zeker, maar niet alle deelnemers leken even overtuigd. Bristol, dansende kranen.
Een ding waarover iedereen het eens was, is dat ook kranen toch op een of andere wijze hun verhaal moeten kunnen vertellen. Via musea, via gefingeerde herinzet, of gewoon als bezoekersruimte.
Het middagmaal was een verassing. Broodjes met kaas, of andere charcuterie, bij wat koppen koffie, maar dan wel geserveerd op de Jan Plezier II. Een boot waarmee we een uurtje door het havengebied voeren, tot vlak bij Doel en zijn gescheurde kerncentrales. Een verrassing, ook al was het voor mij de derde keer dat ik dergelijke vaartocht meemaakte. Eerder als tienjarige tijdens een schoolreisje, als onderbreking tussen een bezoek aan ‘den Boerentoren’, en een bezoek aan de Zoo. Ik mag er niet aan denken dat dit 53 jaar achter mij ligt. Een tweede keer, naar ik mij meen te herinneren, in het magische jaar 1968, al kan het ook 69 geweest zijn, tijdens een studiereis met als onderwerp ‘Een havenbezoek’. Dit om ons economisch inzicht te verbreden, en ons een ruimere kijk op de aanstormende bedrijven als Basf, en General Motors te gunnen. GM bezochten we dezelfde dag. Wat ik mij er nog van herinner is dat ze daar toen overal in het bedrijf verplaatsen op geel geschilderde fietsen. Iets wat ze vermoedelijk hadden opgepikt van de Amsterdamse provo’s in de sixties. Die wilden namelijk dat iedereen in de wereld en om te beginnen in hun eigen stad zich zou verplaatsen via gratis ter beschikking gestelde witte fietsen. Mens zo groot was het daar, bij GM… toch naar onze normen die nog volop gebaseerd waren op ons economisch inzicht dat niet verder ging dan wat kruidenierszaken op het hoekje.
Vandaag besloten we onze trip bij een ‘bolleke’ Koninck.
In de namiddag mocht ik mijn ding doen. En leerde ik ook dat een mens nooit te oud is om te leren. De sprekers dienden zich te houden aan de Japanse techniek: Pecha Kucha.(**) Klinkt ongeveer als Petsjaksja. Je powerpoint presentatie, mag uit maximum 20 slides bestaan, die elk gedurende 20 seconden worden getoond. Even snel rekenen leert dat ‘je show’ dus amper 6 minuten en 40 seconden in beslag mag nemen. Geen introductieslide, noch een aftitelingslide. Elke slide wordt via een continusysteem getoond, wat betekent dat jij hierdoor de controle verliest op je ‘show’ en bijhorend verhaal. Verder verwacht men dat elke slide voornamelijk uit beeldmateriaal bestaat, al kan hier en daar een enkel woordje wel. Dus zeker geen ellenlange oplijstingen die toch enkel en alleen maar gebruikt worden als spiekbriefje. Geen afdreunen van saaie teklsten, waardoor je het publiek traag mlaar zeker in slaap wiegt. Neen, je moet echt je verhaal in je kop hebben zitten. Geloof mij vrij, het vergt enig denk- en puzzelwerk om tot een concreet verhaal te komen, en je te beperken tot de essentie die moet overgebracht worden … En daar is het die Japanners om te doen. Geen slaapverwekkende troosteloze schermen, en dito verhalen die je toch maar in slaap wiegen. Nee het moeten als het ware cliffhangers zijn die associaties oproepen, bij de toehoorder, en die liefst nadien in het geheugen blijven haken.
Nu ik het systeem ken, ben ik er helemaal voor gewonnen. Negen mensen houden in drie groepen drie panelgesprekken. Er wordt ongeveer 20 minuten ‘geslideshowd’ of moet ik zeggen ‘gepechakuchat’, en twintig minuten gedebateerd. Opgeteld pas dit precies in twee uur. Ik heb zelden een productievere namiddag meegemaakt, al zat er nog wel een valse noot tussen toen een Nederlander met wat gezichtsproblemen de naar hem uitgestuurde signalen niet opving, en ruim over de tijd ging. Ook het PechaKucha principe was hem blijkbaar geheel ontgaan.
Nog wat ‘genetwerkt’ op een achteraf gehouden receptie, beneden in het MAS. Om iets meer van het MAS te bekijken was er helaas geen tijd, en bovendien wordt het in het najaar al snel donker. Ik liep terug naar het station, netjes die straten met roodblinkende lampions ontwijkend, en nee ik bedoel niet de al te vroeg uitgehangen kerstversiering.
Nog een tip voor BDW en zijn stad van A. Hier en daar een aanwijsbordje met MAS er op zou echt een aanwinst zijn voor de stad, of wordt dit enkel aangegeven vanuit het Schoon Verdiep?
Er zijn nog mensen die de bus links laten en een wandeling door de stad appreciëren.
Opnieuw trotseer ik Beveren, Lokeren, Gent Dampoort en Schellebelle om thuis te raken.
(*) TIMS staat voor The International Molinological Society, waarvan ik momenteel bestuurslid en penningmeester ben.
(**) Pecha Kucha, lees er meer over op: https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Pecha_Kucha