In 1967, was ik veertien, of vijftien naargelang je het bekijkt in de lente of later in de zomer. Het was een jaar dat voor eeuwig genoteerd staat als het jaar van “de summer of love”. De zomer waarin het geluid van de radio piraten uit nagenoeg elke transistor radio schalde.
Iedereen kent het; iedereen herinnert zich wel een speciaal jaar met een speciale zomer uit zijn of haar jeugd doorgaans beter dan de jaren ervoor of er na. Het zit hem in de leeftijd, waarop je je van een aantal dingen plots bewuster wordt. Meisjes, een andere school, cafés en dancings, of luisteren naar een nieuw geluid, dat al het vorige in de schaduw stelt: Pink Floyd, Cream, Jimmy Hendrix.
Veertien en een kind nog. Vijftien en al een puber. Kieckens ontdekken, plaatjes kopen, muziekblaadjes verslinden. Voor het eerst een vakantiejob, wat later bleek een echte klotejob te zijn. De zondagsschool frequenteren voor een taalbad, maar eigenlijk meer om samen met meisjes in de klas te zitten. Athenea zoals KAA (de Koninklijke Apen Academie, ofte Koninklijk Atheneum Aalst) waren toen nog ‘ongerokt’.
De lessen van de ‘Zwing’, ‘de Sooi’, ‘de Kiek’, ‘de Miss’ en de ‘Koperen’ lagen achter ons. En de lessen van de ‘Slasj’, ‘de Spek’. ‘de Vogel’ en nog een paar anderen trotseren zag ik niet zitten. Tijd dus om andere oorden op te zoeken.
Een muzikale zomer.
1967, het is intussen herfst geworden, maar de Summer of Love wil vooralsnog niet echt wijken. En dat was precies zo in 1967. In oktober hoorden we nog dagelijks op de radio ‘Excerpt from a Teenage Opera’, ‘San Fransisco’, ‘All You Need is Love’, ‘We love you’ of ‘Blommenkinders’ van Armand.
1967 was het jaar van ‘A whiter shade of Pale’, ‘Groovin” en ‘Pleasant Valley Sunday’ van de ‘Monkees’, om slechts enkele hits te noemen. ‘Be sure to wear some flowers in your hair’, geschreven door ‘John Phillips’ van de ‘Mama’s en de Papa’s’, en gezongen door one-hit wonder ‘Scott McKenzie’ werd de soundtrack van onze zomer. Het jaar waarin ‘Gaston’ in het frans schreeuwde dat er ‘Téléphone’ was, en dat er ‘personne’ de moeite nam om deze te beantwoorden. Het jaar waarin de eerste carnavalshit verscheen in Aalst: ‘Oilsjteneers Zemmen’ waarin we leren dat de blauwe zone zijn intrede deed, burgemeesters plots op een minifiets rijden, en dat je van jicht af kan raken door een bracelet te dragen.
In de top 40 van 7 oktober 1967 werden de eerste 6 plaatsen ingenomen door:
1 Excerpt from a teenage opera – Keith West
2 We love you – De Rolling Stones
3 Ithyco Parc – De Small Faces
4 Time seller – de Spencer Davis Group
5 San Fransisco – Scott McKenzie
6 San Fransiscan Nights – Eric Burdon en de Animals
In de lagere regionen komen we verder nog tegen:
19 Hole in my shoe – Traffic
25 Pick-Nick – Boudewijn De Groot
29 Blommenkinders – Armand
32 All you need is love – De Beatles
34 Flowers in the rain – De Move
En toch was 1967 ook het jaar van de geboorte van de meer progressieve rock met nummers als ‘Arnold Layne’ van toen nog ‘The Pink Floyd’, ‘White Rabbit’ van ‘Jefferson Airplane’, ‘Paper Sun’ en ‘A hole in my Shoe’ van ‘Traffic’.
Het jaar waarin op het ‘Monterey popfestival’ de muziek klonk als nooit tevoren. ‘Burdon’ bezong het eerste echte popconcert van betekenis: Monterey.(*) Alles moest nog uitgevonden worden. De ‘Animals’ werden na het vertrek van ‘Alan Price’ omgevormd tot ‘New Animals’ en leadzanger ‘Eric Burdon’ trok met de band naar Monterey in Amerika, niet enkel om er over te zingen maar ook om er op te treden. Terloops liet hij ons kennismaken met ‘San Fransiscan Nights’. Daar was het dat de Amerikanen voor het eerste echt ‘Jimi Hendrix’ aanbaden, die voor hun ogen zijn gitaar in brand stak, waarmee hij het optreden van de ‘Who’, dat steevast eindigde in chaos, inclusief kapot geslagen gitaren, overklaste. De naar Engeland uitgeweken ‘Jimi Hendrix’ beleefde er zijn hoogdagen en genoot duidelijk van de erkenning na jaren van aanmodderen in de States.
Een uitgeweken Welshman, ‘John Cale’, schrijft samen met een uitgeweken Duitse, ‘Nico’, en wat Amerikanen, ‘Lou Reed’ en ‘Andy Warhol’, geschiedenis door een plaat uit te brengen met een hoes waarop slechts een banaan staat afgebeeld. Geloof me vrij, niemand, maar dan ook niemand had bij ons in 1967 oog voor deze mijlpaal. Onze bekendste plaatjesdraaier uit die tijd, ‘Zaki’, probeerde ons op woensdagnamiddag in ‘Rudi’s Club’ te verleiden om naar ‘Arthur Conley’ en ‘Wilson Pickett’ te luisteren.
Nooit meer oorlog, bloemen in je haar en mediteren. Tijdens de Summer of Love in 1967 kon je niet naast TM (Transcendental Meditation) en het erbij horende yoga kijken. Het lijkt nu haast onvoorstelbaar dat dit toen kon. Jassen, parka’s uit omgekeerd schapenvel, bloemetjesjurken, een opkomende wiet en acid cultuur. Het leverde mooie muziek op en zette een aantal Amerikaanse West-coast bands voorgoed op de kaart. ‘Greatfull Dead’, de ‘Doors’, ‘Buffalo Springfield’, de ‘MC5’, enz…
‘Phil Bloom’ die zich op de Nederlandse TV in het programma ‘Hoepla’ van haar “tepelste” kanten liet bewonderen. Helaas werd het door ‘Joost Den Draayer’ (van de Veronica top 40) gepresenteerde jongerenprogramma van de VPRO, onmiddellijk afgevoerd. De VPRO had toen helaas nog leden, die zich achter de naam van de omroep schaarden (Vrije Protestantse Radio Omroep), en die in die dagen vooral woest in hun pen waren geklommen. Phil Bloom op Pinterest.
Engeland:
In Engeland verschenen een rist tijdsgebonden platen. ‘Tomorrow’ de groep met ‘Keith West’ bezong de Amsterdamse witte fietsen in ‘My white bycicle’. Zelf werd Keith wereldberoemd met dat ene nummer uit ‘A teenage Opera’. Een project (rockopera?) van ‘Mark Wirtz’ dat nooit werd afgewerkt. De titel was dus zeer goed gekozen. En wie niet zo’n geheugen h’eft voor lange titels, die zal zich zeker het kinderkoortje herinneren dat het over ‘Grocer Jack’ had. ‘Traffic’, een van de eerste supergroepen in Engeland met oud-leden uit diverse bands uit de omgeving van Birmingham bezongen een gat in hun schoenen en keken naar papieren zonnen. In hun midden bevond zich een van de belangrijkste Britse aanstormende muzikanten. ‘Steve Winwood’ was toen amper 17 en toch reeds ‘ex-Spencer Davis Group’, Ook al uit Birmingham. ‘The Move’, de band van ‘Ace Kefford’ en ‘Bev Bevan’, waar ‘Carl Wayne’ de zang waarnam en ‘Roy Wood’ als bekendste naam uit voortkwam bezongen bloemen in de regen, en bovendien hoorden zij terloops gezegd ook het gras groeien…. Om maar te zeggen: ‘Sgt. Pepper’ de plaat die op 1 juni werd uitgebracht door de ‘Beatles’ had duidelijk zijn werk gedaan en sporen nagelaten. Zelfs de uit blues geboren ‘Rolling Stones’ vonden dat zij niet langer konden toekijken en berichten over wat zich tweeduizend lichtjaren van hier afspeelde, terwijl ze hun bewondering uitdrukten voor een meisje dat op een regenboog leek. De ‘Stones’ waren in die zomer ook de eerste band die geklist werd voor het bezit van drugs en die het kon gaan uitleggen voor de rechtbank. ‘Keith en Mick’ werden vrijgesproken. ‘Brian Jones’ oprichter van de band zat dieper in de sh… waaruit hij nooit meer echt zou wegkomen. De andere twee Stones, ‘Charly en Bill’ zaten veilig thuis, achter de stoof bij hun respectievelijke echtgenotes.
Het leverde wel een door de ‘Who’ opgenomen cover van ‘The Last time’ op. (Trouwens in een nacht opgenomen). En om de ‘Beatles’ van antwoord te dienen brachten de Stones zelf heel snel ‘We love you’ uit, waarop tal van andere muzikanten, waaronder enkele ‘Beatles’ meezongen. Bij de aanvang van het nummer hoor je gevangenisdeuren dichtslaan over de tonen heen van het pianootje van sessiemuzikant ‘Nicky Hopkins’. Dezelfde sessiemuzikant die samen met ‘John-Paul Jones’ (later ‘Led Zeppelin’ bassist) van ‘She’s a rainbow’ een topnummer maakt.
Over Offshore radio hadden we het in een vorig artikel. Offshore omdat het vnl in Engeland ging, op een enkele uitzondering na, om omgebouwde schepen die voor anker lagen, net buiten de territoriale wateren. De monding van de Theems, of de buurt van het eiland Man waren de locaties waar de schepen van ‘Big L (Radio London)’, ‘Caroline South en North’ voor anker lagen. ‘Radio City’ nestelde zich in een oud, op palen staand, fort in de monding van de Theems. Het was de tijd waarin men zelfs bij ons dacht dat het eenvoudig was om een graantje mee te pikken van dit fenomeen via het helaas mislukte project van ‘Radio Uilenspiegel’.
Zenders die zich schikten noch naar het gebod van God, noch naar de wetten van de regering van het Verenigd Koninkrijk, die alles in het werk stelde om een einde te stellen aan deze piraterij. En dat lukte ze nog ook, op 14 augustus van dat jaar, nadat ze besloten hadden om een alternatief te bieden (zonder reclame) door een kanaal bij te creëren op de BBC Radio. Radio One zag het levenslicht op 1 september van datzelfde jaar.
Nederland had uiteraard ‘Radio Veronica’, tot dan toe een familiezender, met “presentatoren” als ‘Stan Haag’ en ‘Cowboy Gerard (de Vries)’.
Nog in de zomer van 67 startte ‘Radio 227’, in het Nederlands, vanop het schip waarop ook al ‘Britain Radio’ en ‘Radio England’ uitzonden. Het feest duurde maar enkele maanden, want op 14 augustus schikte de directie van Radio England zich naar de wet, en schip en apparatuur waren niet meer voorhanden voor radio 227. Radio 227 was gehuisvest op een Brits schip, en het station verdween dus figuurlijk mee in de golven. Het was in die korte tijd dat we ‘Lex Harding’ voor het eerst te horen kregen, en dat was verdomd verfrissend.
‘Tom Collins’ en ‘Lex Harding’ zitten binnen de kortste keren achter een microfoon in Hilversum te verkondigen dat zij nu op zee zitten bij Veronica, en hertekenen mee het zendschema van het wat oubollige radiostation. Vooral Lex Harding laat het station meer swingen en zorgt er voor dat de Summer of Love hits blijven komen.
Na 15 augustus zat er voor ons niks anders op dan afstemmen op de enige overgebleven piraat die moeizaam doorzette: ‘Radio Caroline rules the waves’ klonk het, toch tot begin februari van 68, toen het schip ‘Mi Amigo’ aan de grond liep. Maar Caroline bleef af en aan terugkomen, tot zelfs vandaag de dag, zei het via het Internet. En juist ja, het schip Mi Amigo zal later terecht komen bij koekjesbakker ‘Sylvain Tack’ uit Huizingen of was het Buizingen?
Het vrijgevochten radio Caroline deinsde er niet voor terug om bepaalde platen meer te draaien dan andere, tot dit zelfs bepaalde disk jockeys de strot uitkwam. ‘Ronan O’Rahilly’, de Ierse baas van Caroline had nauwe banden met het platenlabel ‘Major Minor’, waarop de eerste drie platen van ‘David McWilliams’ uitkwamen. Men probeerde ons wijs te maken dat ‘McWiliams’ de nieuwe ‘Dylan’, ‘Donovan’ of zo was, waar we niet omheen konden, maar het pakte anders uit. De man zijn ‘Days of Perly Spencer’ werd een superhit op het continent, maar in Engeland bakte de vis niet. Evenzo verliep het de ‘Equals’ waarvan men de eerste lp iets teveel plugde. ‘Baby come back’ was enkel bij ons een hit en pas een jaar later brak het potten in Engeland. Wat ons er toe aanzet te denken, dat die piraten stations zeer goed in de markt lagen bij jonge gasten zoals wijzelf, die nog te jong waren om veel geld te spenderen aan het platen materiaal dat zij ons serveerden.
Vlaanderen en Nederland:
Maar…. hoe zat het eigenlijk met die fameuze Summer of Love bij ons in Vlaanderen? Het antwoord moeten we grotendeels schuldig blijven. In 1967 verschijnt een plaat van Miek en Roel + Roland, maar het duurt nog drie jaar eer ze bloemetjesgewijs afgebeeld staan op een lp-hoes. Uit hun muziek viel het ook al niet af te leiden: ‘Wie wil horen, al van ene jonge smid’ klonk het nog in 1967. Muzikaal, cultureel keken de jongeren langs de piraten schepen op de Noordzee heen naar wat er in Londen gebeurde. Daar scheen alles zich af te spelen in Carnaby Street in het Soho district. Londen, waar Jimi Hendrix was neergestreken vanuit Amerika, en waar de Beatles op tv zongen, in een wereldwijd overgenomen uitzending van Our World dat all wat je nodig hebt liefde is: ‘All you need is love’.
Met wat vertraging sijpelde een en ander door via Nederland. Over de witte fietsen van de Amsterdamse provo’s hadden we het reeds. En er was natuurlijk ‘Herman van Loenhout’, die zijn haar in de rode hennep doopte en voor de rest van zijn leven een hippie bleef en door het leven ging als ‘Armand’. ‘Blommenkinders leg die stiletto’s weg’. Veel duidelijker kon je het niet zeggen. Armand was begonnen met hippe singeltjes als ‘Ben ik te min’ en ‘Een van hen ben ik’, waarin hij al tegen de schenen van de rijkere bourgeois mensen schopte. In de jaren zeventig maakte hij nog verschillende albums die hij overigens uitbracht op het label van ‘Johnny Hoes’, en waarop hij zich liet begeleiden door de toen nog onbekende groep ‘Normaal’ uit de Achterhoek. Ook toen bleef hij zijn idealen trouw met nummers als ‘De bloemen groeien metershoog’, ‘Ik heb het gevonden’, en ‘De Nederlander is een meelzak’.
Toch slaagde een duo uit Nederland er in om door te dringen tot het wereldje van Carnaby Street, en zijn fervente aanhangers. ‘Simon Posthuma en Marijke Koger’ die later onder de naam ‘Seemon & Marijke’ nog singeltjes op de markt zullen brengen, maakten toen deel uit van het kunstenaarscollectief ‘The Fool’. In zoverre zelf dat zij een ontwerp voor Sgt Pepper maakten, wat enkel in het begin gebruikt werd voor de eerste binnenhoezen van Pepper. Later zullen zij de Rolls Royce van Lennon en de Appleboetiek van de Beatles versieren met hun ontwerpen.
Ook in Nederland zelf komen we ze tegen. ‘Boudewijn De Groot’ en ‘Lennart Nijgh’ maakten in de sixties twee hippieplaten. In 1967 verschijnt net nog ‘Pick-Nick’ en in het jaar daarop verschijnt de heksensabbat plaat ‘Nacht en Ontij’. Het is de zeer kleurrijke hoes van Pick-Nick die van de hand van The Fool is. Een plaat die zoals zovele platen van Boudewijn De Groot beluisterbaar blijft. De Groot had zichzelf en tekstdichter Lennart Nijgh een jaar eerder op de kaart gezet met het album ‘Voor de Overlevenden’. Een plaat die je zou kunnen bestempelen als hun ‘Revolver’ (meesterwerk van de Beatles). Het album ‘Voor de overlevenden’ mag dan hier te lande bekend staan als ‘kleinkunst’, het was zeker geen kleine kunst. ‘Testament’, ‘Verdronken Vlinder’, het blijven overbekende parels, oorwurmen die zich in ons hoofd nestelden.
De Groot zal na ‘Nacht en Ontij’ helemaal de richting rock evolueren, zelfs overschakelen naar het Engels met de groep ‘The Tower’, waar hij gewoon een onderdeel van zal worden. Helaas loopt dat avontuur niet zo goed, en Boudewijn zijn carriere staat plots on hold voor een drietal jaar. Het is pas met ‘Jimmy’, ‘hoe sterk is de eenzame fietser’, dat er een nieuwe Boudewijn De Groot opstaat die in tegenstelling tot Armand, helemaal niet zal “blijven hangen aan de sixties”.
Pick-Nick met nummers als ‘Eva’ en het op single uitgebrachte, in duet met Elly Nieman gezongen, ‘Meester Prikkebeen’ lieten ons kennismaken met wat later klassieke songs zullen worden.
Naar analogie met de Engelse band Traffic, die een plaat maakten terwijl ze op het platteland woonden, trokken de jongens van ‘Cuby & the Blizzards’ zich terug in een oude schuur in ‘Grollo’ om er de plaat ‘Groeten uit Grollo’ te maken.
In september/oktober van 1967 bulkt het in de de top 40 van nazomerse geluiden.
Andere nederlandse Summer of Love muziek situeerde zich eerder binnen de doorsnee top 40 regionen. ‘De Shoes’ namen ‘Farewell in the rain’ op, de ‘Outsiders’ verblijden ons met ‘Summer is here’ en ‘After Tea’ deed hetzelfde met ‘After Tea’ en ‘Not just a flower in your hair’. Zij maakten in 1967 in Nederland het mooie weer uit. Eerder gemodelleerd op wat zich ook in Engeland voltrok, toen studiomuzikanten zich vermomden tot Flowerpotmen en ‘Let’s go to San Fransisco’ en ‘A walk in the sky’ opnamen.
1967, het jaar waarin het meisje in het blauw voor het eerst verscheen en andere meisjes zich als Elvis-idool uitten. Waarin we fietsten naar Hofstade-bad bij Mechelen, een afstand van heen en terug 100 km. De zomer waarin we vliegtuigen spotten in de lucht. 1967 toen we uitrekenden hou oud we zouden zijn in het magische jaar 2000. Het jaar waarin buurman Frans vertelde dat hij de straten van Bazel had gekasseid, en wij ontdekten dat er dus toch meer dan een koe bestaat die Blaar heet, althans volgens een oud gezegde. 1967 het jaar waarin buurvrouw Lisa de dagen overbrugde op een doos poeders van het Wit Kruis. 1967 een tijd van onbezonnen fietsen door de tijd, een verhaal dat om een vervolg vraagt.
Om te eindigen een greep uit het betere “hitwerk” van 1967
The Monkees – Alternate Title
The Monkees – Pleasant valley Sunday
Keith West & Tomorrow – Excerpt from a teenage opera
Traffic – Paper Sun
Traffic – Hole in my shoe
The Young Rascals – Groovin’
The Gibsons – The Magic book
The Rolling Stones – We love you
Eric Burdon & the Animals – San Fransiscan Nights
Eric Burdon & the Animals – Monterey
The Spencer Davis Group – Time
Jeff Beck – Beck’s Bolero / Hi ho silverlining
Van Morrison – Spanish Rose
The Royal Guardsmen – The Airplane Song
The Hollies – King Midas in reverse
Donovan – There’s a mountain
The Attack – Created by Clive
Buffalo Springfield – Mr Soul
Robert Plant – Our song
The Bee Gees – The New York Mining disaster 1941
The Troggs – Night of the long grass
The Move – Flowers in the rain
The Move – I can hear the grass grow
Paul Jones – High time
The Small Faces – Itchycoo Parc
The Kinks – Waterloo Sunset
The Who – I can see for miles
Pink Floyd – See Emily play
Procol Harum – Homburg
David McWilliams – Harlem lady / Days of Perly Spencer
The Equals – Give love a try
The Beatles – All you need is love
The Who – The Last time
Cream – Strange brew
The Jimi Hendrix Experience – Burning of the midnight lamp
(*) Over festivals in 1967 later meer.